પૈસા એ આજના સમયમાં મહત્વ નું કામ કરે છે,અને લોકોને જ્યારે પૈસાની જરૂરિયાત ઊભી થાય છે, ત્યારે ઘણા લોકો ઇન્સ્ટન્ટ લોન એપ્સ (Instant Loan Apps) તરફ વળે છે. સમજવું એટલે જરૂરી છે કે સ્માર્ટફોન પર એક ક્લિકમાં લોન મળી જવાની સરળતા તો ખુબ આકર્ષક લાગે. પરંતુ, આ જ સરળતાનો લાભ લઈને સાયબર અપરાધીઓ છેતરપિંડી કરતી લોન એપ્સ /Fraudulent Loan Apps દ્વારા લોકોને નિશાન બનાવી રહ્યા છે.આમાં એક બીજી ઘણી ઘટનાઓ સામે આવી છે આ એક આંતરરાષ્ટ્રીય છેતરપિંડી પણ છે , ઘણા કિસ્સા એવા સામે આવ્યા છે કે તેના મૂળિયાં બહારના દેશો માં ફેલાયેલા છે.

શરૂવાત એટલી સહેલી અને સરળ હોય છે અને બાદમાં આ એપ્સ ઊંચા વ્યાજદર, છુપાયેલા ચાર્જ અને રિકવરીના નામે હેરાનગતિ કરીને લોકોને માનસિક ત્રાસ આપે છે અને આર્થિક રીતે તો સાવ પતાવી દે છે.

જો તમે પણ આવી કોઈ છેતરપિંડી કરતી લોન એપનો શિકાર બન્યા છો, તો ગભરાશો નહીં. ભારત સરકારનું નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ (National Cybercrime Reporting Portal - cybercrime.gov.in) તમારી મદદ માટે છે. આ પોર્ટલ પર તમે ઘરે બેઠા જ આવા ગુનાઓની ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.

ચાલો જાણીએ કે એવું તો શું છે આ છેતરપિંડી કરતી લોન એપ્સ માં !!

આ એવી મોબાઈલ એપ્લિકેશન્સ છે હળતા ભળતા નામ થી જે કાયદેસરની બેંકો કે નાણાકીય સંસ્થાઓ જેવી લાગે પરંતુ તેની સાથે સંબંધિત હોતી નથી. તેઓ ઝડપથી અને ઓછા દસ્તાવેજો પર લોન આપવાની લાલચ આપે છે, પરંતુ વાસ્તવમાં તેમનો હેતુ તમારી પાસેથી ઊંચા વ્યાજે પૈસા પડાવવાનો, તમારી અંગત માહિતી ચોરવાનો, અને પછી હેરાનગતિ કરીને પૈસા વસૂલવાનો હોય છે.

કયા પ્રકારની છેતરપિંડી લોન એપ્સ દ્વારા થઈ શકે છે?

• અવાસ્તવિક રીતે ઊંચા વ્યાજદરો: ખૂબ જ ઓછા સમયગાળા માટે લોન પર અતિશય ઊંચો વ્યાજ વસૂલવો.

• છુપાયેલા ચાર્જ: પ્રોસેસિંગ ફી, પ્લેટફોર્મ ફી, કે અન્ય કોઈ નામે મોટી રકમ કાપીને ઓછી લોન જમા કરવી.

• ટૂંકી ચુકવણી અવધિ: લોનની ચુકવણી માટે ખૂબ જ ટૂંકા ગાળા (દા.ત., 7 કે 15 દિવસ) આપવા, જેથી સમયસર ચુકવણી ન થતાં દંડ અને વ્યાજ વધે.

• હેરાનગતિ અને બ્લેકમેલિંગ: જો તમે સમયસર લોન ન ચૂકવી શકો તો, તમારા ફોનના કોન્ટેક્ટ્સ, ફોટા અને વીડિયોનો દુરુપયોગ કરવાની ધમકી આપવી, અપમાનજનક મેસેજ મોકલવા, કે તમારા મિત્રો/પરિવારજનોને ફોન કરીને બદનામ કરવા.

• ડેટા ચોરી અને દુરુપયોગ: લોન આપવાના બહાને તમારા ફોનમાંથી કોન્ટેક્ટ્સ, SMS, કોલ લોગ્સ, ગેલેરીનો એક્સેસ મેળવી લેવો અને તેનો દુરુપયોગ કરવો.

• માન્યતાનો વગરની : મોટાભાગની આવી એપ્સ RBI દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત હોતી નથી અને ગેરકાયદેસર રીતે કાર્ય કરતી હોય છે.

કેટલાક વાસ્તવિક બનાવો: ગુજરાતમાં લોન એપ ફ્રોડના કિસ્સાઓ

ગુજરાતમાં લોન એપ ફ્રોડના અનેક કિસ્સાઓ પ્રકાશમાં આવ્યા છે, જેમાં લોકોએ નાણાં ગુમાવ્યા છે અને લોકો માનસિક ત્રાસનો ભોગ બન્યા છે. અહીં આવા જ કેટલાક પ્રકારના બનાવોના ઉદાહરણો છે:

૧. અમદાવાદ કેસ: ઝડપી લોન અને બ્લેકમેલિંગનો ત્રાસ.

• બનાવ : આપણાં અમદાવાદના ચાંદખેડા વિસ્તારના એક યુવાને તાત્કાલિક ₹૫,૦૦૦ ની જરૂર પડતા, Play Store પરથી એક લોન એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરી. એપ્લિકેશન દ્વારા તેણે પોતાના આધાર કાર્ડ, પાન કાર્ડ અને બેંક વિગતો સાથે સાથે તેમણે ફોનના બેકડોર ઓપન કરી એક રીતે હેક કરી કોન્ટેક્ટ્સ અને ગેલેરીને એક્સેસ કરવાની પરવાનગી આપી દીધી હતી. જે પૈસા મળ્યાના ૭ જ દિવસમાં, તેને ₹૮,૫૦૦ પાછા ચૂકવવાનું કહેવામાં આવ્યું, જે મૂળ લોન કરતા ઘણું વધારે હતું. જ્યારે તે યુવાન સમયસર ચૂકવણી ન કરી શક્યો, ત્યારે એપ ઓપરેટરોએ તેના ફોનના કોન્ટેક્ટ્સને અશ્લીલ અને અપમાનજનક મેસેજીસ મોકલવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, તેના ફોટાને મોર્ફ કરીને સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ કરવાની ધમકી પણ આપી. આથી ડરીને યુવાને અમદાવાદ સાયબર ક્રાઈમનો સંપર્ક કર્યો.

  હકીકત (Facts):

• આ કિસ્સો દર્શાવે છે કે કેવી રીતે ગેરકાયદેસર લોન એપ્સ અતિશય ઊંચા વ્યાજદર (જે ઘણીવાર ૧૦૦૦% થી વધુ વાર્ષિક હોય છે) અને ટૂંકી ચુકવણી અવધિ (સામાન્ય રીતે ૭ થી ૧૫ દિવસ) નો ઉપયોગ કરે છે.

• આ એપ્સ ડાઉનલોડ કરતી વખતે ફોનના સંવેદનશીલ ડેટા (કોન્ટેક્ટ્સ, ગેલેરી, SMS) નો એક્સેસ મેળવી લે છે. આ પરવાનગીનો દુરુપયોગ બ્લેકમેલિંગ, હેરાનગતિ અને સામાજિક બદનામી માટે થાય છે.

• સંદર્ભ: Gujarat Police Cyber Crime Cell has frequently highlighted such cases. For instance, in August 2022, Ahmedabad Cyber Crime arrested individuals involved in such rackets.

• સ્રોત: The Times of India - "Ahmedabad: Cop, constable fall prey to loan app fraud" (Jan 24, 2024) - Link to a similar news report highlighting the modus operandi in Ahmedabad

  • વધારાનો સ્રોત: Divya Bhaskar - "લોન આપતી એપ ડાઉનલોડ કરી હો તો ચેતજો... અમદાવાદ સાયબર ક્રાઇમે લોન એપ કૌભાંડમાં ચાઈનિઝ ગ્રોહનો પર્દાફાશ કર્યો" (Aug 20, 2022) - Link to relevant local news report (may require subscription or search for headline)

૨. રાજકોટ કેસ : ખાતું બંધ, છતાં ધમકીઓ.

• બનાવ: આપણાં રાજકોટ શહેરના એક યુવા વિદ્યાર્થીએ નાના ખર્ચ માટે ₹૩,૦૦૦ ની લોન એક એપ પરથી લીધી હતી. તેણે સમયસર લોન અને વ્યાજ સહિતની રકમ ₹૪,૫૦૦ ચૂકવી દીધી હતી. જોકે, ચૂકવણીના થોડા દિવસો પછી પણ તેને એપના રિકવરી એજન્ટોના ફોન આવવાના શરૂ થઈ ગયા, જેઓ દાવો કરતા હતા કે તેણે હજી પૈસા ચૂકવ્યા નથી અને જો તે ફરીથી ચૂકવણી નહીં કરે તો તેના સંપર્કોને હેરાન કરવામાં આવશે. વિદ્યાર્થીએ ચૂકવણીના પુરાવા બતાવ્યા છતાં, તેને ગાળાગાળી અને ધમકીઓ મળતી રહી. માનસિક ત્રાસ એટલો વધી ગયો કે વિદ્યાર્થીના પરિવારે રાજકોટ સાયબર ક્રાઈમ બ્રાંચમાં ફરિયાદ નોંધાવી.

  હકીકત (Facts):

• આ કિસ્સો દર્શાવે છે કે નકલી લોન એપ્સ ચૂકવણી થઈ ગયા પછી પણ સાવ ખોટા દાવાઓ કરીને અને નકલી રિકવરી એજન્ટો દ્વારા ધમકાવીને પીડિતો પાસેથી વધુ પૈસા પડાવવાનો પ્રયાસ કરે છે.

• તેઓ ભય અને માનસિક દબાણનો ખરાબ ઉપયોગ કરે છે.

• સંદર્ભ: Rajkot Cyber Crime Cell and other police departments in Gujarat have handled numerous cases of harassment by illegal loan app recovery agents, even after loan repayment.

• સ્રોત: Divya Bhaskar - "રાજકોટમાં લોન એપના નામે ૭૫૦ કરોડનું કૌભાંડ: ચાઈનીઝ કંપનીના ૨૦૦થી વધુ બોગસ એપ મારફત ભારતમાં લોન કૌભાંડ" (Aug 21, 2022) - Link to a major investigation on loan app scams in Rajkot, mentioning harassment

હાલો તો હવે આ લોન એપ ફ્રોડથી બચવા માટે: શું કરવું અને શું ન કરવું? એ સમજીએ !!

આવા ફ્રોડથી બચવા માટે નીચેના દર્શાવેલ પગલાં પ્રમાણે કરવું અત્યંત આવશ્યક છે:

શું કરવું (DOs):

• સત્તાવાર સ્ત્રોત પરથી જ ડાઉનલોડ કરો: સરકાર માન્ય બેન્કો કે નાણાકીય સંસ્થા એ અધિકૃત પ્લેટફોર્મ પર થી અથવા ફક્ત Google Play Store કે Apple App Store પરથી જ લોન એપ્સ ડાઉનલોડ કરો. તેમ છતાં એપ ડાઉનલોડ કરતા પહેલા તેના રિવ્યુઝ, રેટિંગ્સ, ડાઉનલોડ્સની સંખ્યા અને ડેવલપરની વિગતો તપાસો.બની શકે હળતા ભળતા નામ થી આ ફ્રોડ કરનારા થોડા સમય માટે એક્ટિવ બન્યા હોય.

• એપ RBI માન્યતા પ્રાપ્ત છે કે કેમ તે તપાસો: કોઈપણ લોન આપનાર કંપની કે એપ ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત છે કે નહીં તે તપાસો. RBI ની વેબસાઇટ પર રજિસ્ટર્ડ NBFC (નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્સિયલ કંપની) ની યાદી ઉપલબ્ધ હોય છે.

• ખુબ જરૂરી છે કે પ્રાઈવસી પોલિસી Privacy Policy અને નિયમો-શરતો વાંચો: એપ ડાઉનલોડ કરતા પહેલા તેની પ્રાઈવસી પોલિસી અને નિયમો-શરતો ધ્યાનપૂર્વક વાંચો. જો એપ તમારા ફોનના કોન્ટેક્ટ્સ, ગેલેરી, કે SMS ની બિનજરૂરી પરવાનગી માંગે તો તરત જ સાવચેત રહો.

શું ન કરવું (DON'Ts):

• કોઈ અજાણ્યા સ્રોતમાંથી ડાઉનલોડ ન કરો: SMS, વોટ્સએપ કે કોઈ અજાણી વેબસાઇટ પરથી મોકલેલી લિંક પર ક્લિક કરીને લોન એપ્સને ડાઉનલોડ ન કરો.

• તેમ છતાં માની લઈએ કે ભૂલ થય ગઈ છે તો નીચેના સ્ટેપ કરવા જરુંરી થઈ જશે.

• કોઈ બિનજરૂરી પરવાનગીઓ ન આપો: લોન એપ્સને તમારા ફોનના કોન્ટેક્ટ્સ, ગેલેરી, SMS, કે કોલ લોગ્સ જેવી સંવેદનશીલ માહિતીનો બિનજરૂરી એક્સેસ પણ ન આપો.

• કઈ પણ થાય પૂર્વ-ચુકવણી ન કરો: લોન મેળવતા પહેલા "પ્રોસેસિંગ ફી", "વેરિફિકેશન ચાર્જ" કે "ઇન્સ્યોરન્સ" ના નામે કોઈપણ પ્રકારની પૂર્વ-ચુકવણી ન કરો. સામાન્ય રીતે અધિકૃત સંસ્થાઓ લોન મંજૂર થયા પછી જ ફી લે છે. પણ આ ફ્રોડ લોકો આવું કહી ડરાવે ધમકાવે છે.

• તેમની કોઈ પણ ધમકીઓથી ડરશો નહીં: જો તમને કે તમારા પરિવાર-મિત્રોને ધમકીભર્યા ફોન કે મેસેજ આવે તો ડરવાની કોઈ જરૂર નથી , તેના બદલે સાયબર ક્રાઈમ વિભાગનો સંપર્ક કરો.

આપણે સમજીએ કે સ્ટેપ બાય સ્ટેપ ફરિયાદ નોંધાવવા માટે શું જોઈએ?

આપ ફરિયાદ નોંધાવતા પહેલા આટલી માહિતીને અને દસ્તાવેજોને તૈયાર રાખજો:

• આપ સાથે બનેલ છેતરપિંડીની તારીખ અને સમય: ક્યારે લોન લીધી, ક્યારે પૈસા જમા થયા અને ક્યારે હેરાનગતિ શરૂ થઈ તેની ચોક્કસ માહિતી.

• જે તે લોન એપનું નામ: જે એપ દ્વારા છેતરપિંડી થઈ તેનું પૂરું નામ અને જો શક્ય હોય તો તેની Google Play Store / App Store લિંક.

• ટ્રાન્ઝેક્શન બધી વિગતો:

• તમારા બેંક એકાઉન્ટમાંથી પૈસા ડેબિટ થયા હોય અથવા લોન જમા થઈ હોય તેની વિગતો.

• ક્રેડિટ/ડેબિટ થયેલી રકમ અને ટ્રાન્ઝેક્શન આઈડી.

• જે બેંક ખાતામાં પૈસા જમા કરાવ્યા હોય તેની વિગતો જો તમે ચુકવણી કરી હોય તો અન્યથા જરૂરી નથી.

• બૅન્ક સ્ટેટમેન્ટ જેમાં ટ્રાન્ઝેક્શન દેખાતું હોય.

• તમારી વાતચીતના પુરાવા: લોન એપના પ્રતિનિધિઓ સાથેની વાતચીત (કોલ રેકોર્ડિંગ, વોટ્સએપ/SMS ચેટ્સના સ્ક્રીનશોટ).

• હેરાનગતિના પુરાવા: ધમકીભર્યા મેસેજ/કોલના સ્ક્રીનશોટ/રેકોર્ડિંગ, તમારા કોન્ટેક્ટ્સને મોકલેલા અપમાનજનક મેસેજના સ્ક્રીનશોટ.

• તમારી અંગત વિગતો: નામ, સરનામું, સંપર્ક નંબર, ઈમેલ આઈડી.

ચાલો તો હવે નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર છેતરપિંડી કરતી લોન એપ્સની ફરિયાદ કેવી રીતે નોંધાવવી? તે તબક્કાવાર જાણીએ

તબક્કો ૧: નેશનલ પોર્ટલ પર જાઓ.

• સૌ પ્રથમ, તમારા બ્રાઉઝરમાં www.cybercrime.gov.in વેબસાઇટ ખોલો.

• હોમપેજ પર તમને "File a Complaint" અથવા "शिकायत दर्ज करें" નો વિકલ્પ દેખાશે. તેના પર ક્લિક કરો.

તબક્કો ૨: શરતો સ્વીકારો અને આગળ વધો

• ઉપયોગની શરતો (Terms and Conditions) વાંચો અને "I Accept" (હું સ્વીકારું છું) પર ક્લિક કરીને "Submit" અથવા "Proceed" કરો.

તબક્કો ૩: ફરિયાદનો પ્રકાર પસંદ કરો

• હવે તમને "Report Cyber Crime" અને "Report Other Cyber Crime" વિકલ્પો દેખાશે.

• છેતરપિંડી કરતી લોન એપ્સ માટે "Report Cyber Crime" પર ક્લિક કરો.

તબક્કો ૪: નાગરિક લોગિન (Citizen Login)

• જો તમે પહેલીવાર ફરિયાદ કરી રહ્યા છો, તો "New User? Click Here to Register" પર ક્લિક કરીને રજીસ્ટ્રેશન કરો.

• તમારું રાજ્ય, યુઝરનેમ (સામાન્ય રીતે મોબાઈલ નંબર), ઈમેલ આઈડી દાખલ કરો.

• મોબાઈલ પર આવેલો OTP દાખલ કરીને રજીસ્ટ્રેશન પૂર્ણ કરો.

• હવે તમારા મોબાઈલ નંબર અને OTP/પાસવર્ડનો ઉપયોગ કરીને લોગિન કરો.

• જો તમે પહેલાથી રજીસ્ટર થયેલા છો, તો સીધા લોગિન કરો.

તબક્કો ૫: ઘટનાની વિગતો દાખલ કરો (Incident Details)

• લોગિન કર્યા પછી, "Incident Details" ફોર્મમાં નીચે મુજબની વિગતો ભરો:

• "Category of Complaint": અહીં "Financial Frauds" હેઠળ "Loan App Fraud" અથવા "Other Financial Fraud" પસંદ કરો.

• "Date and Time of Incident": છેતરપિંડી કઈ તારીખે અને કયા સમયે બની તેની વિગત.

• "Mode of Fraud": છેતરપિંડી કેવી રીતે થઈ (દા.ત., Mobile Application, SMS, Call).

• "Platform Used for Fraud": લોન એપનું નામ.

• "Amount Involved": કેટલા પૈસાની છેતરપિંડી થઈ (લોન લીધેલી રકમ અને ચૂકવેલા વધારાના પૈસા).

• "Suspect Details": જો તમને લોન એપના પ્રતિનિધિનો મોબાઈલ નંબર કે અન્ય વિગત ખબર હોય, તો તે દાખલ કરો.

• "Brief description of incident": ઘટનાનું ટૂંકું અને સ્પષ્ટ વર્ણન કરો. તમે કેવી રીતે લોન લીધી, શું શરતો હતી, અને તમને કેવી રીતે હેરાન કરવામાં આવ્યા તેની વિગતો આપો.

• બધી વિગતો ભર્યા પછી, "Save and Next" પર ક્લિક કરો.

તબક્કો ૬: શંકાસ્પદ વ્યક્તિની વિગતો (Suspect Details) - જો આપ પાસે હોય તો

• આ વિભાગમાં લોન એપના પ્રતિનિધિઓ વિશેની કોઈપણ વધારાની માહિતી દાખલ કરો.

• "Save and Next" પર ક્લિક કરો.

તબક્કો ૭: પીડિતની વિગતો (Victim Details)

• આ વિભાગમાં તમારી અંગત વિગતો દાખલ કરો: પૂરું નામ, સરનામું, સંપર્ક માહિતી વગેરે.

• "Save and Next" પર ક્લિક કરો.

તબક્કો ૮: તમે ભેગા કરેલ પુરાવા અપલોડ કરો (Upload Evidence)

• સમજો ! આ તમારા માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ સ્ટેપ છે. તમારી પાસે જે પણ પુરાવા હોય, તે અહીં ભૂલ્યા વગર અપલોડ કરો:

• લોન એપના સ્ક્રીનશોટ.

• તમારા બેંક એકાઉન્ટ સ્ટેટમેન્ટ જ્યાં લોન જમા થઈ હોય અને તમે ચુકવણી કરી હોય તો જ.

• લોન એપના પ્રતિનિધિઓ સાથેની ચેટ્સ (વોટ્સએપ/SMS) ના સ્ક્રીનશોટ.

• ધમકીભર્યા મેસેજના સ્ક્રીનશોટ.

• જો કોઈ કોલ રેકોર્ડ કર્યો હોય તો તે.

• આ પુરાવા ભવિષ્યમાં તપાસ માટે ખુબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.

• "Save and Next" પર ક્લિક કરો.

તબક્કો ૯: વિગતોની સમીક્ષા અને કન્ફર્મ કરો (Review and Confirm)

• તમે દાખલ કરેલી બધી વિગતોની ફરી એકવાર સમીક્ષા કરો.

• બધી માહિતી સાચી હોય તો "Confirm & Submit" પર ક્લિક કરો.

તબક્કો ૧૦: ફરિયાદ સબમિટ અને Acknowledgment નંબર મેળવો

• ફરિયાદ સફળતાપૂર્વક સબમિટ થયા પછી, તમને એક Acknowledgment Number (ફરિયાદ નંબર) મળશે.

• આ નંબરને સાચવીને રાખો. તમે આ નંબરનો ઉપયોગ કરીને તમારી ફરિયાદનો સ્ટેટસ ચેક કરી શકો છો.

• તમને તમારી ફરિયાદની PDF કોપી ડાઉનલોડ કરવાનો વિકલ્પ પણ મળશે. તેને પણ સાચવી રાખો.

છેતરપિંડી કરતી લોન એપ્સથી બચવા માટે જાગૃતિ (Awareness Tips):

• RBI માન્યતા તપાસો: કોઈપણ લોન એપ ડાઉનલોડ કરતા પહેલા, તે એપ અથવા લોન આપનાર કંપની RBI (રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા) દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત છે કે નહીં તે અચૂક ચકાસો. તમે RBIની વેબસાઇટ પરથી NBFC (નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્સિયલ કંપની) ની યાદી ચેક કરી શકો છો.

• પ્લે સ્ટોર પર સાવધાની: Google Play Store કે Apple App Store પરથી જ એપ્સ ડાઉનલોડ કરો, પરંતુ ત્યાં પણ બધી એપ્સ સુરક્ષિત હોતી નથી. એપના રિવ્યુઝ (Reviews) અને રેટિંગ્સ (Ratings) ધ્યાનપૂર્વક વાંચો. નકારાત્મક રિવ્યુઝથી સાવધાન રહો.

• ઉચ્ચ વ્યાજદરોની લાલચમાં ન પડો: જો કોઈ એપ ખૂબ જ સરળતાથી અને ઓછા દસ્તાવેજો પર લોન આપવાની લાલચ આપે, તો તેમાં ઊંચા વ્યાજદર અને છુપાયેલા ચાર્જ હોઈ શકે છે.

• પરમિશન્સ ધ્યાનથી વાંચો: કોઈપણ લોન એપ ડાઉનલોડ કરતી વખતે તે કઈ પરમિશન્સ માંગી રહી છે તે ધ્યાનપૂર્વક વાંચો. જો તે તમારા કોન્ટેક્ટ્સ, SMS, ફોટો ગેલેરી, કે કોલ લોગ્સનો એક્સેસ માંગે તો ખૂબ જ સાવધાન રહો અને આવી પરમિશન્સ ન આપો.

• નિયમો અને શરતો વાંચો: લોન લેતા પહેલા નિયમો અને શરતો (Terms and Conditions) ધ્યાનપૂર્વક વાંચો. જો કોઈ બાબત સ્પષ્ટ ન હોય તો લોન ન લો.

• હેરેસમેન્ટથી ગભરાશો નહીં: જો તમે લોન એપ દ્વારા હેરાનગતિનો ભોગ બનો છો, તો તેમને બ્લોક કરો અને તેમની ધમકીઓથી ગભરાશો નહીં. તરત જ ફરિયાદ નોંધાવો.

• આવા કોલ/મેસેજ બ્લોક કરો: જો તમને લોન રિકવરીના નામે અજાણ્યા નંબર પરથી સતત કોલ કે મેસેજ આવે તો તેમને બ્લોક કરો.

હવે ખાસ યાદ રાખો!! સાયબર અપરાધીઓ હંમેશા જરૂરિયાતમંદ લોકોને નિશાન બનાવે છે. તમારી જાગૃતિ અને સાવચેતી જ તમને આવા ફ્રોડથી બચાવી શકે છે. જો તમે છેતરપિંડી કરતી લોન એપનો ભોગ બનો છો, તો હિચકિચાશો નહીં, તરત જ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર ફરિયાદ કરો અથવા હેલ્પલાઈન નંબર ૧૯૩૦ પર ફોન કરો. તમારી ફરિયાદ બીજા ઘણા લોકોને આવા ફ્રોડનો શિકાર બનતા બચાવી શકે છે.

સંબંધિત પોસ્ટ