ખોટા (નકલી) હેલ્પલાઇન નંબર્સ ફ્રોડનો શિકાર બન્યા છો? ગભરાશો નહીં ! તરત ફરિયાદ નોંધાવો !
FEATURED
ચલ ફટ્ટા ફટ ગૂગલ સર્ચ કરી નાખું !! કઈ પણ વાત થાય તરત આપણે એક સામાન્ય વાતને અને દરેક નાની-નાની માહિતી માટે પણ ગૂગલનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. બેંકનો કસ્ટમર કેર નંબર શોધવો હોય, કોઈ કંપનીનો હેલ્પલાઇન નંબર જોઈતો હોય, કે પછી સરકારી યોજના વિશે જાણવું હોય - ગૂગલ આપણું પ્રથમ પસંદગીનું પ્લેટફોર્મ છે. પરંતુ, સાયબર અપરાધીઓ આ જ વિશ્વાસનો દુરુપયોગ કરીને ખોટા નકલી હેલ્પલાઇન નંબર્સ ગૂગલ પર પોસ્ટ કરી લોકોને શિકાર બનાવે છે.
જો તમે પણ આવા નકલી હેલ્પલાઇન નંબર દ્વારા છેતરપિંડીનો શિકાર બન્યા છો, તો ગભરાશો નહીં. ભારત સરકારનું નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ (National Cybercrime Reporting Portal - cybercrime.gov.in) તમારી મદદ માટે છે.
આ પોર્ટલ પર તમે ઘરે બેઠા જ આવા ગુનાઓની ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
મહત્વપૂર્ણ: જો આ ફ્રોડમાં તમારા પૈસા ગયા હોય, તો બને તેટલી જલ્દી, એટલે કે ૨૪ કલાકની અંદર ફરિયાદ કરવી ખુબ જ જરૂરી છે, જેથી તમારા પૈસા પાછા મળવાની શક્યતા વધી જાય.
નકલી હેલ્પલાઇન નંબર ફ્રોડ શું છે? ચાલો સમજીએ !!
આ એક એવી નાની પણ ખતરનાક છેતરપિંડી છે જ્યાં મોટાં ભાગના સાયબર અપરાધીઓ જાણીતી બેંકો, કસ્ટમર કેર સર્વિસીસ, સરકારી વિભાગો, અથવા અન્ય લોકપ્રિય સેવાઓના નકલી હેલ્પલાઇન નંબર્સ ગૂગલ મેપ્સ, થર્ડ-પાર્ટી વેબસાઇટ્સ, કે સોશિયલ મીડિયા પર પોસ્ટ કરે છે. અને જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ આ નકલી નંબર પર ફોન કરે છે,ત્યારે ગુનેગારો ગ્રાહક સેવા પ્રતિનિધિ કે જે તે લાગુ પડતાં વ્યક્તિ તરીકે વાત કરીને તમારી નાણાકીય કે અંગત માહિતી મેળવી લે છે અને પછી તમારી સાથે છેતરપિંડી આચરે છે.
તેઓ કયા પ્રકારની છેતરપિંડી નકલી હેલ્પલાઇન નંબર દ્વારા કરી શકે છે!
બેંકિંગ ફ્રોડ: તમારી બેંક વિગતો, OTP, PIN, કે પાસવર્ડ મેળવીને તમારા ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી લેવા.
ક્રેડિટ/ડેબિટ કાર્ડ ફ્રોડ: કાર્ડ નંબર, CVV, અને OTP મેળવીને ઓનલાઈન ટ્રાન્ઝેક્શન કરવા.
વોલેટ/UPI ફ્રોડ: UPI PIN રીસેટ કરવાના બહાને કે QR કોડ સ્કેન કરાવીને પૈસા ડેબિટ કરાવી લેવા.
અન્ય સર્વિસ ફ્રોડ: ઈ-કોમર્સ સાઈટ, રેલવે, એરલાઈન્સ, ગેસ એજન્સી, કે અન્ય કોઈ સર્વિસ પ્રોવાઈડરના નકલી હેલ્પલાઇન નંબર દ્વારા છેતરપિંડી કરવી.
રીમોટ એક્સેસ ફ્રોડ: તમારા કમ્પ્યુટર કે મોબાઈલનો રીમોટ કંટ્રોલ મેળવીને (જેમ કે AnyDesk, TeamViewer જેવી એપ દ્વારા) તમારા બેંક ખાતા ખાલી કરી દેવા.
છુપાયેલા ચાર્જ/પ્રોસેસિંગ ફી: સમસ્યા ઉકેલવાના નામે નાના-મોટા ચાર્જ કે પ્રોસેસિંગ ફી ઓનલાઈન જમા કરાવવાનું કહેવું.
કેટલીક નવી નકલી હેલ્પલાઇન ફ્રોડની બદલાતી પદ્ધતિઓ - Evolving Tactics:
સર્ચ એન્જિન ઓપ્ટિમાઇઝેશન (SEO) દ્વારા છેતરપિંડી:
શું કરે નવી રીતે : તે ગુનેગારો હવે નકલી હેલ્પલાઇન નંબરોને સર્ચ એન્જિન જેમ કે ગૂગલ પર ટોચ પર લાવવા માટે SEO ટેકનિક્સનો ગેર ઉપયોગ કરે છે. જ્યારે તમે કોઈ બેંક, ગ્રાહક સેવા અથવા ટેક સપોર્ટ માટે નંબર શોધો છો, ત્યારે તમને તે નકલી નંબર પહેલા દેખાઈ શકે છે.
સોશિયલ મીડિયા અને જાહેરાતો:
શું કરે નવી રીતે : લાગુ પડતી નકલી હેલ્પલાઇન નંબરો ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ, X (ટ્વિટર) જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર જાહેરાતો અથવા નકલી પ્રોફાઇલ્સ દ્વારા પણ પ્રમોટ કરવામાં આવે છે. તેમજ આ જાહેરાતો ઘણીવાર અધિકૃત કંપનીઓ જેવી જ દેખાતી હોય છે.
નકલી વેબસાઇટ્સ અને એપ્સ:
નવીનતા: સ્કેમર્સ અધિકૃત સંસ્થાઓ જેવી જ દેખાતી નકલી વેબસાઇટ્સ પણ બનાવે છે જ્યાં નકલી હેલ્પલાઇન નંબરો આપે છે. ક્યારેક, નકલી મોબાઈલ એપ્સ પણ બનાવવામાં આવે છે જે આ નંબરોને તેના પર દેખાડે છે.
SMS ફિશિંગ (Smishing) અને વૉઇસ ફિશિંગ (Vishing):
શું કરે નવી રીતે : તમને ટેક્સ્ટ મેસેજ (SMS) અથવા ફોન કોલ દ્વારા નકલી હેલ્પલાઇન નંબર પર સંપર્ક કરવા માટે પ્રેરિત કરવામાં આવે છે, દા.ત., "તમારું બેંક એકાઉન્ટ બ્લોક થયું છે, આ નંબર પર સંપર્ક કરો." અને કોઈ રેન્ડમ ખાતા નંબર દેખાડે છે જેથી sms સાચો લાગી શકે.
કેટલાક વાસ્તવિક બનાવો: ગુજરાતમાં નકલી હેલ્પલાઇન નંબર ફ્રોડના કિસ્સાઓ
ગુજરાતમાં નકલી હેલ્પલાઇન નંબર ફ્રોડના અનેક કિસ્સાઓ નોંધાયા છે, જેમાં લોકોએ નાણાં ગુમાવ્યા છે અને સંવેદનશીલ માહિતી પણ ગુમાવી છે.
૧. વડોદરા નો એક કેસ સ્ટડી: "બેંક હેલ્પલાઇનના નામે છેતરપિંડી".
બનાવ (Incident): વડોદરાના રહેવાસી એક વૃદ્ધ દંપતીને તેમના બેંક ખાતામાંથી અચાનક મોટી રકમ કપાઈ ગયાનો ખોટો મેસેજ આવ્યો. ચિંતિત થઈને તેમણે ગૂગલ પર પોતાની બેંકનો કસ્ટમર કેર નંબર શોધ્યો. ગૂગલ સર્ચના ટોચના પરિણામોમાં તેમને એક નંબર મળ્યો, જે બેંકનો જ હોય તેવો લાગતો હતો. તેમણે તે નંબર પર ફોન કર્યો. ફોન ઉપાડનાર વ્યક્તિએ પોતાને બેંકનો અધિકારી તરીકે ઓળખાવ્યો અને સમસ્યા ઉકેલવા માટે તેમને એક 'AnyDesk' નામની રિમોટ એક્સેસ એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરવા અને તેના દ્વારા તેમના મોબાઈલનો કંટ્રોલ આપવા જણાવ્યું. દંપતીએ વિશ્વાસ કરીને તે એપ ડાઉનલોડ કરી અને કંટ્રોલ આપ્યો. થોડી જ વારમાં, ગુનેગારોએ દંપતીના બેંક ખાતામાંથી ₹૭૫,૦૦૦ ઉપાડી લીધા.
હકીકત (Facts):
ગુનેગારો સર્ચ એન્જિન ઓપ્ટિમાઇઝેશન (SEO) નો દુરુપયોગ કરીને નકલી હેલ્પલાઇન નંબરોને સર્ચ રિઝલ્ટ્સમાં ટોચ પર લાવે છે.
આ ફ્રોડમાં, પીડિતને રિમોટ એક્સેસ એપ્સ જેમ કે AnyDesk, TeamViewer, QuickSupport વગેરે. ડાઉનલોડ કરવા માટે પ્રેરિત કરવામાં આવે છે. એકવાર કંટ્રોલ મળે, પછી ગુનેગારો પીડિતના ડિવાઇસને ઍક્સેસ કરીને બેંકિંગ એપ્સ, OTPs અને અન્ય સંવેદનશીલ માહિતી ચોરી શકે છે.
સંદર્ભ: Gujarat Police Cyber Crime Cell and banks frequently issue advisories against sharing OTPs or granting remote access. Such cases are regularly reported.
સ્રોત: The Times of India - "Vadodara: Man loses ₹1.5 lakh in online KYC fraud" (Nov 24, 2023)
૨. રાજકોટનો એક કેસ સ્ટડી: "ઇલેક્ટ્રિસિટી બિલના નામે નકલી હેલ્પલાઇન"
બનાવ (Incident): રાજકોટ શહેરના એક વેપારીને SMS આવ્યો કે તેમનું વીજળી બિલ બાકી છે અને જો તાત્કાલિક ચૂકવણી નહીં કરે તો વીજળી કનેક્શન કાપી નાખવામાં આવશે. મેસેજમાં એક હેલ્પલાઇન નંબર પણ આપવામાં આવ્યો હતો. વેપારીએ ડરીને તે નંબર પર ફોન કર્યો. ફોન ઉપાડનાર વ્યક્તિએ પોતાને વીજળી કંપનીનો કર્મચારી ગણાવ્યો અને બિલ ચૂકવવા માટે એક નકલી એપ્લિકેશનની લિંક મોકલી. વેપારીએ એપ ડાઉનલોડ કરી અને તેમાં પોતાની બેંક વિગતો દાખલ કરી, જેના પછી તરત જ તેના ખાતામાંથી ₹૫૦,૦૦૦ ઉપડી ગયા હતા.
હકીકત (Facts):
આ સ્કેમર્સ ફિશિંગ SMS નો ઉપયોગ કરે છે જેમાં "તાત્કાલિક પગલાં લેવા" માટે દબાણ કરવામાં આવે છે, જેમ કે "વીજળી કનેક્શન કાપી નાખવામાં આવશે".
તેઓ નકલી વેબપેજીસ અથવા એપ્સની લિંક મોકલે છે જે અધિકૃત વેબસાઇટ જેવી જ દેખાય છે, પરંતુ તેનો ઉદ્દેશ્ય યુઝરની બેંકિંગ ક્રેડેશિયલ્સ ચોરવાનો હોય છે.
સંદર્ભ: Gujarat police and electricity companies regularly issue warnings about fake electricity bill SMS scams, which often direct victims to fraudulent helpline numbers or links.
સ્રોત: The Economic Times - "Power bill scam: How to protect yourself from fraudsters" (Oct 21, 2023)
વધારાનો સ્રોત: સંદેશ ન્યૂઝ - "વીજ કંપનીના નામે છેતરપિંડી કરતી ટોળકી ઝડપાઇ" (Oct 29, 2023)
૩. અમદાવાદનો એક કેસ સ્ટડી: "રિટર્ન મેળવવા માટે નકલી આધારકાર્ડ હેલ્પલાઇન"
બનાવ (Incident): અમદાવાદ શહેરના એક સિનિયર સિટિઝનને તેમના આધારકાર્ડમાં કોઈ સમસ્યા હોવાના બહાને એક નકલી હેલ્પલાઇન પર ફોન કરવા માટે કહેવામાં આવ્યું. ફોન પરના ઠગે તેમને "આધારકાર્ડને અપડેટ" કરવા માટે OTP (વન ટાઈમ પાસવર્ડ) શેર કરવા જણાવ્યું. વૃદ્ધે વિશ્વાસ કરીને OTP આપ્યો, અને તરત જ તેમના બેંક ખાતામાંથી ₹૮૦,૦૦૦ ઉપડી ગયા. બાદમાં તેમને ખબર પડી કે આધારકાર્ડ હેલ્પલાઇનના નામે તેમને છેતરવામાં આવ્યા હતા.
હકીકત (Facts):
સાયબર ગુનેગારો સરકારી વિભાગો (આધાર, UIDAI, ઇન્કમ ટેક્સ) ના નામે નકલી હેલ્પલાઇન નંબરો બનાવે છે.
તેઓ OTP, ATM PIN, CVV કે ઇન્ટરનેટ બેંકિંગનો પાસવર્ડ જેવી સંવેદનશીલ માહિતી પડાવવાનો પ્રયાસ કરે છે, ભલે તેઓ દાવો કરે કે તેઓ "મદદ" કરી રહ્યા છે.
યાદ રાખો, કોઈ પણ બેંક કે સરકારી સંસ્થા ફોન પર કે SMS દ્વારા તમારો OTP કે પાસવર્ડ માંગતી નથી.
સંદર્ભ: UIDAI (Aadhaar issuing authority) and various police cyber cells, including in Gujarat, constantly warn citizens against sharing OTPs or personal details on calls claiming to be from official sources.
સ્રોત: The Times of India - "Ahmedabad: Man loses Rs 1.5 lakh to online KYC fraud" (Nov 24, 2023)
સમજવા માટે સીધી વાત છે કે હવે આવા માં શું કરવું શું ના કરવું !!
✅ શું કરવું (DOs):
સત્તાવાર વેબસાઈટ પરથી નંબર શોધો:
કોઈપણ બેંક, કંપની કે સરકારી વિભાગનો હેલ્પલાઇન નંબર હંમેશા તેમની સત્તાવાર વેબસાઈટ પરથી જ શોધો. ગૂગલ પર સર્ચ કરતા જ દેખાતા પહેલા નંબરો પર આંધળો વિશ્વાસ ન કરો.
ટીપ: બેંકના ડેબિટ કાર્ડ/ક્રેડિટ કાર્ડની પાછળ આપેલા નંબરનો ઉપયોગ કરો. અથવા બેન્ક ખાતાની પાસ બુક માં આપેલ નબર પર સંપર્ક કરો. અથવા બેન્ક પાસે થી મેળવી જાતે તેમા લખી રાખો.
જાહેરાતોથી સાવધાન:
ગૂગલ ઉપર સર્ચ રિઝલ્ટમાં ટોચ પર દેખાતી "Ads" એટલે કે જાહેરાતો પર ખાસ ધ્યાન આપો.ઘણીવાર છેતરપિંડી કરનારા પોતાના નકલી નંબરને જાહેરાત તરીકે દર્શાવે છે.
વેબસાઈટનું URL ચેક કરો:
જો તમે કોઈ વેબસાઈટ પરથી નંબર મેળવો છો, તો પેલા તે વેબસાઈટનું URL https:// અને પેડલોક આઇકન ને અચૂક તપાસો. નકલી વેબસાઇટ્સ અસલી જેવી જ દેખાય છે, પણ URL માં થોડો ફરક હોય છે. જેને સાઇટ સ્પુફિંગ કહે છે.
OTP/PIN ક્યારેય શેર ન કરો:
કોઈ પણ કસ્ટમર કેર એજન્ટ, બેંક અધિકારી કે અન્ય વ્યક્તિ તમારો OTP એટલે કે વન ટાઈમ પાસવર્ડ, PIN એટલે કે પર્સનલ આઈડેન્ટિફિકેશન નંબર, અને CVV એટલે કે કાર્ડ વેરિફિકેશન વેલ્યુ, કે પાસવર્ડ ક્યારેય માંગતો નથી. જો કોઈ માંગે તો તરત જ સમજી જાઓ કે તે ફ્રોડ જ છે.
રીમોટ એક્સેસ એપથી સાવધાન:
જો કોઈપણ કસ્ટમર કેર પ્રતિનિધિ તમારા કમ્પ્યુટર કે મોબાઈલનું રીમોટ એક્સેસ જેમ કે AnyDesk, TeamViewer, QuickSupport જેવી એપ દ્વારા માંગે તો તરત જ એમને ના પાડો. કેમ કે આ એપ દ્વારા તેઓ તમારા ડિવાઈસ પર સંપૂર્ણ નિયંત્રણ મેળવી શકે છે અને તમારી જાણ બહાર બેંકિંગ વ્યવહારો પણ કરી શકે છે.
શંકા જાય તો કોલ ડિસ્કનેક્ટ કરો:
જો વાતચીત દરમિયાન તમને સહેજ પણ શંકા જાય કે સામેવાળી વ્યક્તિ છેતરપિંડી કરી રહી છે, તો તરત જ તે કોલ કાપી નાખો. અને ફરિયાદ કરો.
પુરાવા સાચવો અને ફરિયાદ કરો:
જો તમે ફ્રોડનો શિકાર બન્યા છો, તો વાતચીતના સ્ક્રીનશોટ, કોલ રેકોર્ડિંગ અને ટ્રાન્ઝેક્શન વિગતો સાચવી રાખો અને તરત જ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર ફરિયાદ નોંધાવો.
આવા સમયે આપને શું કરવું કે શું ના કરવું જોઈએ તે સમજીએ !!
❌ શું ન કરવું (DON'Ts):
ગૂગલ પરથી સીધા મળતા નંબરો પર ભરોસો ન કરો:
ગૂગલ પર સર્ચ કરીને મળતા કોઈપણ પહેલા નંબર પર સીધો ફોન ન કરો. હંમેશા નંબરની ખરાઈ કરી તેમને એક વાર જરૂર ચકાસો.
અજાણી લિંક્સ પર ક્લિક ન કરો:
SMS કે ઈમેલ દ્વારા આવતી અજાણી લિંક્સ પર ક્લિક ન કરો, ભલે તે જાણીતી કંપનીનો મેસેજ હોય તેવો તેમનો દાવો કરતા હોય.
QR કોડ સ્કેન ન કરો:
જો કોઈપણ કસ્ટમર કેર એજન્ટ તમને QR કોડ સ્કેન કરીને પેમેન્ટ કરવા કે રીફંડ મેળવવા માટે કહે, તો આવું ક્યારેય ન કરો. કેમ કે QR કોડ સ્કેન કરવાથી તમારા ખાતામાંથી પૈસા ડેબિટ થઈ શકે છે.
"પૈસા મોકલો" ના બદલે "પૈસા મેળવો" નો વિકલ્પ પસંદ ન કરો:
UPI એપ્સ પર રીફંડ મેળવવા માટે "Receive" એટલે કે પૈસા મેળવો નો વિકલ્પ પસંદ કરવો પડે છે. જો કોઈ તમને "Send" એટલે કે પૈસા મોકલો નો વિકલ્પ પસંદ કરવાનું કહીને PIN નાખવાનું કહે તો તે છેતરપિંડી જ છે એટલું સમજી જવું.
વધારાની એપ ડાઉનલોડ ન કરો:
કસ્ટમર કેરના નામે કોઈ પણ અજાણી એપ ડાઉનલોડ કરવાનું કહે તો તે ક્યારેય ન કરો.
માની લઈએ કોઈ પણ ભૂલ થી કે ગેરસમજથી ઘટના બની તો ફરિયાદ નોંધાવવા માટે શું જોઈએ! ચાલો સમજીએ
નેશનલ પોર્ટલ પર ફરિયાદ નોંધાવતા પહેલા આટલી માહિતીને અને જરૂરી કાગળોને તૈયાર રાખો:
છેતરપિંડીની તારીખ અને સમય: ક્યારે નકલી નંબર પર ફોન કર્યો અને ક્યારે છેતરપિંડી થઈ તેની ચોક્કસ માહિતી.
કયો નકલી હેલ્પલાઇન નંબર હતો: જેના પર તમે ફોન કર્યો હતો તે નંબર.
ક્યાંથી મળ્યો નંબર: (જેમ કે ગૂગલ સર્ચ, ગૂગલ મેપ્સ, કોઈ વેબસાઈટ). જો શક્ય હોય તો તેનો સ્ક્રીનશોટ.
છેતરપિંડી કરનારનો મોબાઈલ નંબર: જો તેમની તરફથી કોઈ બીજા નંબર પરથી કોલ આવ્યો હોય તો તે નંબર.
ટ્રાન્ઝેક્શન વિગતો (જો પૈસા ગયા હોય તો):
કઈ બેંકમાંથી ચુકવણી થઈ.
ટ્રાન્ઝેક્શન આઈડી/રેફરન્સ નંબર.
કેટલી રકમની છેતરપિંડી થઈ.
જે એકાઉન્ટમાં પૈસા ગયા હોય તેની વિગતો.
બૅન્ક સ્ટેટમેન્ટ જેમાં ટ્રાન્ઝેક્શન દેખાતું હોય.
વાતચીતના પુરાવા: કોલ રેકોર્ડિંગ (જો કર્યું હોય તો), મેસેજ, ચેટ્સના સ્ક્રીનશોટ.
તમારી અંગત વિગતો: નામ, સરનામું, સંપર્ક નંબર, ઈમેલ આઈડી.
નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર નકલી હેલ્પલાઇન નંબર ફ્રોડની ફરિયાદ કેવી રીતે નોંધાવવી તેને તબક્કાવાર માર્ગદર્શન દ્વારા સમજીએ
તબક્કો ૧: પોર્ટલ પર જાઓ
સૌ પ્રથમ, તમારા બ્રાઉઝરમાં www.cybercrime.gov.in વેબસાઇટ ખોલો.
હોમપેજ પર તમને "File a Complaint" અથવા "शिकायत दर्ज करें" નો વિકલ્પ દેખાશે. તેના પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૨: પોર્ટલની શરતો સ્વીકારો અને આગળ વધો
ઉપયોગની શરતો (Terms and Conditions) વાંચો અને "I Accept" (હું સ્વીકારું છું) પર ક્લિક કરીને "Submit" અથવા "Proceed" કરો.
તબક્કો ૩: તમારી ફરિયાદનો પ્રકાર પસંદ કરો
હવે તમને "Report Cyber Crime" અને "Report Other Cyber Crime" વિકલ્પો દેખાશે.
નકલી હેલ્પલાઇન નંબર ફ્રોડ માટે "Report Cyber Crime" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૪: નાગરિક લોગિન (Citizen Login)
જો તમે પહેલીવાર ફરિયાદ કરી રહ્યા છો, તો "New User? Click Here to Register" પર ક્લિક કરીને રજીસ્ટ્રેશન કરો.
તમારું રાજ્ય, યુઝરનેમ (સામાન્ય રીતે મોબાઈલ નંબર), ઈમેલ આઈડી દાખલ કરો.
મોબાઈલ પર આવેલો OTP દાખલ કરીને રજીસ્ટ્રેશન પૂર્ણ કરો.
હવે તમારા મોબાઈલ નંબર અને OTP/પાસવર્ડનો ઉપયોગ કરીને લોગિન કરો.
જો તમે પહેલાથી રજીસ્ટર થયેલા છો, તો સીધા લોગિન કરો.
તબક્કો ૫: ઘટનાની વિગતો દાખલ કરો (Incident Details)
લોગિન કર્યા પછી, "Incident Details" ફોર્મમાં નીચે મુજબની વિગતો ભરો:
"Category of Complaint": અહીં "Financial Frauds" હેઠળ "Fake Helpline/Customer Care Number" અથવા "Other Financial Fraud" પસંદ કરો.
"Date and Time of Incident": છેતરપિંડી કઈ તારીખે અને કયા સમયે બની તેની વિગત.
"Mode of Fraud": છેતરપિંડી કેવી રીતે થઈ (દા.ત., Fake Helpline Number, Remote Access Tool, Phishing).
"Platform Used for Fraud": ગુનેગારો કયા પ્લેટફોર્મ પર સક્રિય હતા (દા.ત., Google Search, Google Maps, Website, SMS, Call).
"Amount Involved" (જો લાગુ પડતું હોય): કેટલા પૈસાની છેતરપિંડી થઈ.
"Suspect Details": નકલી હેલ્પલાઇન નંબર, છેતરપિંડી કરનારનો મોબાઈલ નંબર, બેંક એકાઉન્ટ નંબર (જો ખબર હોય તો).
"Brief description of incident": ઘટનાનું ટૂંકું અને સ્પષ્ટ વર્ણન કરો. તમે કયા નંબર પર ફોન કર્યો, શું સમસ્યા હતી, અને તમને કેવી રીતે છેતરવામાં આવ્યા તેની વિગતો આપો.
બધી વિગતો ભર્યા પછી, "Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૬: શંકાસ્પદ વ્યક્તિની વિગતો Suspect Details - શક્ય હોય તો બધી
આ વિભાગમાં છેતરપિંડી કરનાર વિશેની કોઈપણ વધારાની માહિતી દાખલ કરો.
"Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૭: પીડિત કે ભોગ બનનાર વ્યક્તિની વિગતો (Victim Details)
આ વિભાગમાં તમારી અંગત વિગતો દાખલ કરો: પૂરું નામ, સરનામું, સંપર્ક માહિતી વગેરે.
"Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૮: આપના પુરાવા અપલોડ કરો -Upload Evidence
સમજીએ આ સૌથી મહત્વપૂર્ણ સ્ટેપ છે. તમારી પાસે જે પણ પુરાવા હોય, તે અહીં અપલોડ કરો:
ગૂગલ સર્ચ/મેપ્સમાં દેખાતા નકલી નંબરના સ્ક્રીનશોટ.
તમારા બેંક એકાઉન્ટ સ્ટેટમેન્ટ (જો પૈસા ગયા હોય તો).
છેતરપિંડી કરનાર સાથેની વાતચીતના (જો રેકોર્ડ કર્યું હોય તો) ઓડિયો રેકોર્ડિંગ.
SMS/વોટ્સએપ ચેટ્સના સ્ક્રીનશોટ.
આ પુરાવા ભવિષ્યમાં તપાસ માટે ખુબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
"Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૯: વિગતોને ફરી થી વાંચો અને કન્ફર્મ કરો (Review and Confirm)
તમે દાખલ કરેલી બધી વિગતોની ફરી એકવાર સમીક્ષા કરો.
બધી માહિતી સાચી હોય તો "Confirm & Submit" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૧૦: તમારી ફરિયાદ સબમિટ અને Acknowledgment નંબર મેળવો
ફરિયાદ સફળતાપૂર્વક સબમિટ થયા પછી, તમને એક Acknowledgment Number (ફરિયાદ નંબર) મળશે.
આ નંબરને સાચવીને રાખો. તમે આ નંબરનો ઉપયોગ કરીને તમારી ફરિયાદનો સ્ટેટસ ચેક કરી શકો છો.
તમને તમારી ફરિયાદની PDF કોપી ડાઉનલોડ કરવાનો વિકલ્પ પણ મળશે. તેને પણ સાચવી રાખો.અને તેની એક પ્રિન્ટ કરી લેવી.
ખાસ યાદ રાખો, સાયબર અપરાધીઓ હંમેશા લોકોને છેતરવા માટે નવા-નવા રસ્તાઓ શોધતા રહે છે. તમારી જાગૃતિ અને સાવચેતી જ તમને આવા ફ્રોડથી બચાવી શકે છે. જો તમે નકલી હેલ્પલાઇન નંબર ફ્રોડનો ભોગ બનો છો, તો હિચકિચાશો નહીં, તરત જ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર ફરિયાદ કરો અથવા હેલ્પલાઈન નંબર ૧૯૩૦ પર ફોન કરો. તમારી એક ફરિયાદ બીજા ઘણા લોકોને આવા ફ્રોડનો શિકાર બનતા બચાવી શકે છે. લોકો સુધી આ માહિતી ને શેર કરો.
#હેલ્પલાઇનફ્રોડ #કસ્ટમરકેરફ્રોડ #સાયબરક્રાઈમ #સાવધાન #OnlineFraud #HelplineFraud #CyberSafety
સંબંધિત પોસ્ટ