ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડ: સસ્તાની લાલચમાં ન ફસાશો! સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર તરત ફરિયાદ નોંધાવો.
FEATURED
આમતો ! શોપિંગ એ તો મજાનો વિષય છે હે ને !! આ ડિજિટલ યુગમાં ઓનલાઈન શોપિંગ આપણા જીવનમાં ઘણું મહત્વનું બની ગયું છે. કારણકે ઘરબેઠા મનપસંદ વસ્તુઓ ખરીદવાની સગવડતા આપણને સૌને ગમે છે. ઘણી બધી અનુકૂળતા રહે અને સમય બચી જાય છે એએવું જ કઈક લોકો વિચારે છે પરંતુ, આ સુવિધા સાથે જ સાયબર અપરાધીઓ પણ એટલા બધા સક્રિય થઈ ગયા છે, કે જેઓ નકલી વેબસાઇટ્સ, લોભામણી ઓફર્સ અને છેતરામણી જાહેરાતો દ્વારા લોકોને ઓનલાઈન શોપિંગના નામે છેતરી રહ્યા છે પણ આપણે છીએ કે સમજતા જ નથી, શું કરીએ !!.
માઠુંના લગાડશો!!
જો તમે પણ ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડનો શિકાર બન્યા છો, તો ગભરાશો નહીં. ભારત સરકારનું નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ (National Cybercrime Reporting Portal - cybercrime.gov.in) તમારી મદદ માટે છે. આ પોર્ટલ પર તમે ઘરે બેઠા જ આવા ફ્રોડની ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
મહત્વપૂર્ણ: જો આ ફ્રોડમાં તમારા પૈસા ગયા હોય, તો બને તેટલી જલ્દી, એટલે કે ૨૪ કલાકની અંદર ફરિયાદ કરવી ખુબ જ જરૂરી છે, જેથી તમારા પૈસા પાછા મળવાની શક્યતા વધી જાય.
મુદ્દા ! ની વાત : ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડ શું છે? તો હાલો સમજીએ
ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડ એટલે ઇન્ટરનેટ દ્વારા થતી ખરીદીમાં છેતરપિંડી, જેમાં તમને ઓર્ડર કરેલી વસ્તુ ન મળે, નકલી વસ્તુ મળે, ઓછી કિંમતની વસ્તુ મળે, કે પછી તમારી નાણાકીય વિગતો ચોરી કરીને દુરુપયોગ કરવામાં આવે.
ઓળખીએ કે કયા પ્રકારના ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડ થઈ શકે છે?
નકલી વેબસાઇટ્સ (Phishing Websites): અસલી વેબસાઇટ જેવી જ દેખાતી નકલી વેબસાઇટ્સ બનાવીને તેઓ તમારી નાણાકીય વિગતો ચોરી લે છે.
નોન ડિલિવરી (Non-Delivery): તમે પૈસા ચૂકવી દો, પરંતુ તમને ઓર્ડર કરેલી વસ્તુ ક્યારેય ન મળે.
નકલી ઉત્પાદનો/ખોટી ડિલિવરી (Fake/Wrong Product Delivery): તમને ઓર્ડર કરેલી વસ્તુને બદલે નકલી, ખામીયુક્ત અથવા તદ્દન અલગ વસ્તુ મળે.
લોભામણી ઓફર્સ (Lure Offers): સોશિયલ મીડિયા પર અવાસ્તવિક રીતે સસ્તી વસ્તુઓની જાહેરાતો મૂકીને ગ્રાહકોને આકર્ષવા અને છેતરવા.
નકલી કસ્ટમર કેર (Fake Customer Care): ઓનલાઈન શોપિંગ સાઇટના નકલી કસ્ટમર કેર નંબર આપીને તમારી માહિતી મેળવી લેવી.
પેમેન્ટ ગેટવે ફ્રોડ (Payment Gateway Fraud): નકલી પેમેન્ટ ગેટવે દ્વારા તમારી બેંકિંગ વિગતો મેળવી લેવી.
આવો એક કેસ સ્ટડી કરીએ : "પલક" કેવી રીતે ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડનો શિકાર બની?
પલક (નામ બદલ્યું છે) એક ફેશન-લવર યુવતી છે. એક દિવસ તે ઇન્સ્ટાગ્રામ સ્ક્રોલ કરી રહી હતી ત્યારે તેને એક જાહેરાત દેખાઈ: "બ્રાન્ડેડ સાડીઓ પર ૯૦% ડિસ્કાઉન્ટ! માત્ર ₹499 માં મેળવો ₹5000 ની સાડી!" જાહેરાતમાં વેબસાઈટની લિંક પણ હતી. સાડીઓ ખરેખર ખૂબ જ સુંદર અને સસ્તી લાગતી હતી. પલકને થોડી શંકા ગઈ, પણ સસ્તા ભાવની લાલચે તેણે ઓનલાઈન જ ₹499 ચૂકવીને એક સાડી ઓર્ડર કરી દીધી.
ઓર્ડર કર્યા પછી, તેને કોઈ કન્ફર્મેશન ઈમેલ કે SMS ન મળ્યો. થોડા દિવસ રાહ જોયા પછી પણ સાડી ન આવી, એટલે પલકે વેબસાઈટ પર આપેલા કસ્ટમર કેર નંબર પર ફોન કર્યો, પણ તે લાગ્યો નહીં. છેવટે, તેને ખબર પડી કે તે વેબસાઈટ નકલી હતી અને તેની સાથે ₹499 નો ફ્રોડ થયો છે.
આ કેસ સ્ટડીમાંથી આપણે શું શીખી શકીએ?
પલકની જેમ, ઘણા લોકો સસ્તા ભાવની લાલચમાં આવીને આવી નકલી વેબસાઈટ્સનો શિકાર બને છે. ચાલો જોઈએ, ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડથી બચવા માટે આપણે શું સાવચેતી રાખી શકીએ.
ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડથી બચવા માટે: શું કરવું અને શું ન કરવું?
✅ શું કરવું (DOs):
પ્રતિષ્ઠિત કે ઓફિશિયલ વેબસાઈટ પરથી જ ખરીદો:
વેબસાઈટનું URL ચેક કરો: ખરીદી કરતા પહેલા વેબસાઈટનું URL ધ્યાનથી તપાસો. તે https:// થી શરૂ થતું હોવું જોઈએ અને બ્રાઉઝરના એડ્રેસ બારમાં પેડલોક (Padlock) આઇકન હોવું જોઈએ.
સ્પેલિંગ મિસ્ટેક વાળા URL (દા.ત., flipkartt.com ને બદલે flipkart.com) થી સાવધાન રહો.
પલકે શું કરવું જોઈતું હતું: તેણે વેબસાઈટની લિંક ધ્યાનથી જોવી જોઈતી હતી અને જો કોઈ શંકાસ્પદ સ્પેલિંગ કે અક્ષર હોય તો તરત જ ખરીદી ટાળવી જોઈતી હતી.
રિવ્યુઝ અને રેટિંગ્સ વાંચો:
કોઈપણ નવા સેલર કે ઉત્પાદનની ખરીદી કરતા પહેલા તેના કસ્ટમર રિવ્યુઝ અને રેટિંગ્સ અચૂક વાંચો. જો રિવ્યુઝ ઓછા હોય કે બધા જ રિવ્યુઝ ખૂબ સારા અને શંકાસ્પદ રીતે લખાયેલા હોય, તો સાવધાન રહો.
પલકે શું કરવું જોઈતું હતું: તેણે ઇન્સ્ટાગ્રામ પર મળેલી વેબસાઈટના રિવ્યુઝ અને તેના વિશે ગૂગલ પર સર્ચ કરીને જાણકારી મેળવવી જોઈતી હતી.
ચુકવણીની સુરક્ષિત પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરો:
હંમેશા સુરક્ષિત પેમેન્ટ ગેટવેનો ઉપયોગ કરો. ક્રેડિટ કાર્ડ અથવા જાણીતા UPI એપ્સ દ્વારા ચુકવણી કરો.
જો ઉપલબ્ધ હોય, તો કેશ ઓન ડિલિવરી (Cash on Delivery - COD) નો વિકલ્પ પસંદ કરો. આમાં તમે વસ્તુ મળ્યા પછી જ પૈસા ચૂકવો છો, જેથી છેતરપિંડીની શક્યતા ઘટી જાય છે.
પલકે શું કરવું જોઈતું હતું: જો COD નો વિકલ્પ હોત તો તેણે તે પસંદ કરવો જોઈતો હતો, અથવા ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરવો જોઈતો હતો જેમાં ફ્રોડ પ્રોટેક્શનના ચાન્સ વધુ હોય છે.
ઓર્ડર કન્ફર્મેશન અને ટ્રેકિંગ પર ધ્યાન આપો:
ઓર્ડર કર્યા પછી તમને ઓર્ડર કન્ફર્મેશન ઈમેલ કે SMS મળ્યો છે કે નહીં તે ચકાસો. તેમાં ઓર્ડર નંબર અને ટ્રેકિંગ વિગતો હોવી જોઈએ.
પલકે શું કરવું જોઈતું હતું: કન્ફર્મેશન ન મળતા જ તેણે વેબસાઈટની વિશ્વસનીયતા પર શંકા કરવી જોઈતી હતી.
પુરાવા સાચવો:
ઓર્ડર કન્ફર્મેશન, પેમેન્ટની રસીદ, વેબસાઈટના સ્ક્રીનશોટ, અને સેલર સાથેની કોઈપણ વાતચીત (ચેટ/ઈમેલ) ના પુરાવા સાચવીને રાખો. જો છેતરપિંડી થાય તો આ પુરાવા ફરિયાદ નોંધાવવામાં મદદ કરશે.
શંકા જાય તો તરત ફરિયાદ કરો:
જો તમને લાગે કે તમારી સાથે છેતરપિંડી થઈ છે, તો તરત જ નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ (www.cybercrime.gov.in) પર ફરિયાદ નોંધાવો અથવા હેલ્પલાઈન નંબર ૧૯૩૦ પર ફોન કરો. જો પૈસા ગયા હોય, તો ૨૪ કલાકની અંદર ફરિયાદ કરવી ખૂબ જ જરૂરી છે.
❌ શું ન કરવું (DON'Ts):
ખૂબ સસ્તા ભાવની લાલચમાં ન પડો:
જો કોઈ વસ્તુ બજાર કિંમત કરતાં અવાસ્તવિક રીતે સસ્તી મળતી હોય (જેમ કે ૯૦% ડિસ્કાઉન્ટ), તો તે મોટાભાગે છેતરપિંડી હોય છે. આવી લાલચમાં આવીને તુરંત ખરીદી ન કરો.
પલકે શું ન કરવું જોઈતું હતું: ૯૦% ડિસ્કાઉન્ટ જેવી અવાસ્તવિક ઓફર પર વિશ્વાસ ન કરવો જોઈતો હતો.
અજાણી કે શંકાસ્પદ લિંક્સ પર ક્લિક ન કરો:
SMS, ઈમેલ કે સોશિયલ મીડિયા પર આવતી અજાણી લિંક્સ પર ભૂલથી પણ ક્લિક ન કરો. તે ફિશિંગ લિંક્સ હોઈ શકે છે જે નકલી વેબસાઈટ પર લઈ જઈ શકે છે.
પલકે શું ન કરવું જોઈતું હતું: તેણે ઇન્સ્ટાગ્રામ જાહેરાતની અજાણી લિંક પર ક્લિક કરીને સીધો ઓર્ડર ન આપવો જોઈતો હતો.
અંગત કે નાણાકીય વિગતો શેર ન કરો:
કોઈ પણ ફોન કોલ, SMS, કે ઈમેલ પર તમારી બેંક વિગતો, OTP, PIN, CVV, કે પાસવર્ડ જેવી સંવેદનશીલ માહિતી ક્યારેય શેર ન કરો, ભલે તે કસ્ટમર કેરનો પ્રતિનિધિ હોવાનો દાવો કરે.
પ્રતિષ્ઠિત કંપનીઓ ફોન પર આવી માહિતી ક્યારેય માંગતી નથી.
પાઈરેટેડ કે અસુરક્ષિત એપ્સ/સોફ્ટવેર ડાઉનલોડ ન કરો:
ફક્ત અધિકૃત એપ સ્ટોર્સ (જેમ કે Google Play Store કે Apple App Store) પરથી જ એપ્સ ડાઉનલોડ કરો. અજાણ્યા સ્રોતોમાંથી ડાઉનલોડ કરેલી એપ્સમાં માલવેર હોઈ શકે છે.
પબ્લિક Wi-Fi પર ખરીદી કરવાનું ટાળો:
અસુરક્ષિત પબ્લિક Wi-Fi નેટવર્ક પર ઓનલાઈન શોપિંગ કે નાણાકીય વ્યવહારો કરવાનું ટાળો, કારણ કે તમારી માહિતી ચોરાઈ શકે છે.
ઓનલાઈન રિવ્યુઝ પર આંધળો વિશ્વાસ ન કરો:
કેટલીકવાર નકલી વેબસાઇટ્સ પર ખોટા (ફિશિંગ) રિવ્યુઝ પણ મૂકવામાં આવે છે. ફક્ત ખૂબ જ પોઝિટિવ કે ખૂબ જ નકારાત્મક રિવ્યુઝ હોય તો શંકા કરો.
હાલો !! તો જાણીએ કે ફરિયાદ નોંધાવવા માટે શું જોઈએ?
ફરિયાદ નોંધાવતા પહેલા નીચે મુજબની આટલી માહિતી અને દસ્તાવેજો તૈયાર રાખો:
ફ્રોડની તારીખ અને સમય:આપ સાથે છેતરપિંડી ક્યારે થઈ તેની ચોક્કસ માહિતી.
વેબસાઈટ/એપ્લિકેશનનું નામ: તમે કઈ વેબસાઈટ કે એપ પરથી ખરીદી કરી હતી.
ઓર્ડર વિગતો: ઓર્ડર નંબર, ઓર્ડર કરેલી વસ્તુનું નામ, તેની કિંમત.
ચુકવણીની વિગતો:
કઈ બેંકમાંથી ચુકવણી થઈ.
ટ્રાન્ઝેક્શન આઈડી/રેફરન્સ નંબર.
કેટલી રકમની છેતરપિંડી થઈ.
જે એકાઉન્ટમાં પૈસા ગયા હોય તેની વિગતો (જો હોય તો).
બૅન્ક સ્ટેટમેન્ટ જેમાં ટ્રાન્ઝેક્શન દેખાતું હોય.
વાતચીતના પુરાવા: ઓર્ડર કન્ફર્મેશન ઈમેલ/SMS, વેબસાઈટ/સેલર સાથેની ચેટ, જાહેરાતનો સ્ક્રીનશોટ.
અન્ય પુરાવા: નકલી/ખોટી ડિલિવરીનો ફોટો, વેબસાઈટનો સ્ક્રીનશોટ.
માન્ય મોબાઈલ નંબર: જેના પર OTP અને આગળની સૂચનાઓ મળશે.
નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડની ફરિયાદ કેવી રીતે નોંધાવવી? તબક્કાવાર સમજીએ
તબક્કો ૧: નેશનલ પોર્ટલ પર જાઓ
સૌ પ્રથમ, તમારા બ્રાઉઝરમાં www.cybercrime.gov.in વેબસાઇટ ખોલો.
હોમપેજ પર તમને "File a Complaint" અથવા "शिकायत दर्ज करें" નો વિકલ્પ દેખાશે. તેના પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૨: તેમની શરતો સ્વીકારો અને આગળ વધો
ઉપયોગની શરતો (Terms and Conditions) વાંચો અને "I Accept" (હું સ્વીકારું છું) પર ક્લિક કરીને "Submit" અથવા "Proceed" કરો.
તબક્કો ૩: હવે તમે ફરિયાદનો પ્રકાર પસંદ કરો
હવે તમને "Report Cyber Crime" અને "Report Other Cyber Crime" વિકલ્પો દેખાશે.
ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડ માટે "Report Cyber Crime" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૪: નાગરિક લોગિન (Citizen Login)
જો તમે પહેલીવાર ફરિયાદ કરી રહ્યા છો, તો "New User? Click Here to Register" પર ક્લિક કરીને રજીસ્ટ્રેશન કરો.
તમારું રાજ્ય, યુઝરનેમ (સામાન્ય રીતે મોબાઈલ નંબર), ઈમેલ આઈડી દાખલ કરો.
મોબાઈલ પર આવેલો OTP દાખલ કરીને રજીસ્ટ્રેશન પૂર્ણ કરો.
હવે તમારા મોબાઈલ નંબર અને OTP/પાસવર્ડનો ઉપયોગ કરીને લોગિન કરો.
જો તમે પહેલાથી રજીસ્ટર થયેલા છો, તો સીધા લોગિન કરો.
તબક્કો ૫: ઘટનાની વિગતો દાખલ કરો (Incident Details)
લોગિન કર્યા પછી, "Incident Details" ફોર્મમાં નીચે મુજબની વિગતો ભરો:
"Category of Complaint": અહીં "Online Shopping Fraud" અથવા "Financial Fraud" હેઠળ "Online Shopping Fraud" પસંદ કરો.
"Date and Time of Incident": છેતરપિંડી કઈ તારીખે અને કયા સમયે બની હતી તે દાખલ કરો.
"Mode of Fraud": છેતરપિંડી કેવી રીતે થઈ તે પસંદ કરો (દા.ત., Fake Website, Non-Delivery of Goods, Wrong/Defective Product Delivery).
"Platform Used for Fraud": કયા પ્લેટફોર્મનો ઉપયોગ થયો (દા.ત., Website, Mobile App, Social Media - Facebook/Instagram Ad).
"Amount Involved": કેટલા પૈસાની છેતરપિંડી થઈ.
"Website/App Name": જે વેબસાઈટ/એપ પરથી ખરીદી કરી તેનું નામ.
"Order ID": જો કોઈ ઓર્ડર આઈડી હોય તો તે દાખલ કરો.
"Brief description of incident": ઘટનાનું ટૂંકું અને સ્પષ્ટ વર્ણન કરો. તમે શું ઓર્ડર કર્યું હતું, કઈ રીતે છેતરાયા તેની વિગતો આપો.
બધી વિગતો ભર્યા પછી, "Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૬: શંકાસ્પદ વ્યક્તિની વિગતો (Suspect Details) - જો હોય તો
જો તમારી પાસે છેતરપિંડી કરનાર વ્યક્તિ/વેબસાઈટ વિશે કોઈ વિગત હોય (જેમ કે બેંક એકાઉન્ટ નંબર, મોબાઈલ નંબર, નામ), તો તે અહીં દાખલ કરો. જો ન હોય તો આ ભાગ છોડી શકો છો.
"Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૭: પીડિતની વિગતો (Victim Details)
આ વિભાગમાં તમારી અંગત વિગતો દાખલ કરો: પૂરું નામ, સરનામું, સંપર્ક માહિતી વગેરે.
"Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૮: પુરાવા અપલોડ કરો (Upload Evidence)
આ બાબત સૌથી મહત્વપૂર્ણ સ્ટેપ છે. તમારી પાસે જે પણ પુરાવા હોય, તે અહીં અપલોડ કરો:
ઓર્ડર કન્ફર્મેશન ઈમેલ/SMS ના સ્ક્રીનશોટ.
ચુકવણીના પુરાવા: બેંક સ્ટેટમેન્ટ/UPI ટ્રાન્ઝેક્શન સ્ક્રીનશોટ.
વેબસાઈટ/જાહેરાતનો સ્ક્રીનશોટ.
ખોટી/નકલી ડિલિવરીના ફોટા.
સેલર સાથેની કોઈપણ વાતચીતના સ્ક્રીનશોટ (વોટ્સએપ/ચેટ).
આ બધા પુરાવા પોલીસને તપાસમાં ઘણી મદદ કરશે.
"Save and Next" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૯: વિગતોની સમીક્ષા અને કન્ફર્મ કરો (Review and Confirm)
તમે દાખલ કરેલી બધી વિગતોની ફરી એકવાર સમીક્ષા કરો.
બધી માહિતી સાચી હોય તો "Confirm & Submit" પર ક્લિક કરો.
તબક્કો ૧૦: ફરિયાદ સબમિટ અને Acknowledgment નંબર મેળવો
ફરિયાદ સફળતાપૂર્વક સબમિટ થયા પછી, તમને એક Acknowledgment Number (ફરિયાદ નંબર) મળશે.
આ નંબરને સાચવીને રાખો. તમે આ નંબરનો ઉપયોગ કરીને તમારી ફરિયાદનો સ્ટેટસ ચેક કરી શકો છો.
તમને તમારી ફરિયાદની PDF કોપી ડાઉનલોડ કરવાનો વિકલ્પ પણ મળશે. તેને પણ સાચવી રાખો. અને સાથે તેની એક પ્રિન્ટ કરાવી લેવી.
આવો! ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડથી બચવા માટે જાગૃતિ કેળવીએ અને લોકો સાથે પણ શેર કરીએ
Awareness Tips:
URL ચેક કરવી : સૌથી પેલા ઠીક થી URL વાંચી લેવી કે કેમકે વેબસાઈટનું URL હંમેશા https:// થી શરૂ થતું હોવું જોઈએ અને પેડલોક (Padlock) આઇકન હોવું જોઈએ. સ્પેલિંગ મિસ્ટેક વાળી વેબસાઈટથી સાવધાન રહો.
દરેક લોભામણી ઓફર્સથી હમેશા દૂર રહો: જો કોઈ વસ્તુ અવાસ્તવિક કે અશક્ય રીતે સસ્તી મળતી હોય, તો સાવધાન રહો. ઘણીવાર આવી ઓફર્સ ફ્રોડ હોય છે.
શક્ય હોય તો જાણીતી વેબસાઇટ્સ પરથી જ ખરીદી કરો: હંમેશા જાણીતી અને વિશ્વસનીય ઈ-કોમર્સ વેબસાઇટ્સ પરથી જ ખરીદી કરો.
રિવ્યુઝ અને રેટિંગ્સ વાંચો: કોઈપણ નવા સેલર કે ઉત્પાદનની ખરીદી કરતા પહેલા તેના કસ્ટમર રિવ્યુઝ અને રેટિંગ્સ અચૂક વાંચો. જોકે હવે એમાં પણ ફેક રિવ્યુ હોય છે પરંતુ અંદાજો લગાવી શકે છે.
પેમેન્ટ પદ્ધતિ: સુરક્ષિત પેમેન્ટ ગેટવેનો ઉપયોગ કરો. જો COD (કેશ ઓન ડિલિવરી) નો વિકલ્પ હોય, તો તેને જ પ્રાધાન્ય આપો.
વ્યક્તિગત માહિતી શેર ન કરો: ક્યારેય પણ તમારી બેંકની વિગતો અને OTP, PIN, કે CVV કોઈ અજાણ્યા વ્યક્તિ સાથે ફોન કે ઈમેલ પર શેર ન કરો, ભલે તે કસ્ટમર કેરનો પ્રતિનિધિ હોવાનો દાવો કરે.
જાહેરાતોથી સાવધાન: સોશિયલ મીડિયા પર આવતી આકર્ષક પરંતુ શંકાસ્પદ જાહેરાતો પર ક્લિક કરવાનું ટાળો.
પ્રોડક્ટ ડિસ્ક્રિપ્શન વાંચો: ઉત્પાદનનું સંપૂર્ણ વર્ણન અને રીટર્ન/રીફંડ પોલિસી ધ્યાનપૂર્વક વાંચો.
ખાસ યાદ રાખો: ઓનલાઈન શોપિંગની સુવિધાનો લાભ લો, પરંતુ હંમેશા સાવચેતી રાખો. જો તમને કોઈ શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિ જણાય, તો તરત જ ખરીદી ટાળો અને તમારી જાતને સુરક્ષિત રાખો. તમારી જાગૃતિ જ તમને ઓનલાઈન ફ્રોડથી બચાવી શકે છે.જો તમે ઓનલાઈન શોપિંગ ફ્રોડનો ભોગ બનો છો, તો હિચકિચાશો નહીં, તરત જ સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ પર ફરિયાદ કરો (www.cybercrime.gov.in) અથવા હેલ્પલાઈન નંબર ૧૯૩૦ પર ફોન કરો. તમારી એક ફરિયાદ બીજા ઘણા લોકોને આવા ફ્રોડનો શિકાર બનતા બચાવી શકે છે.
#ઓનલાઈનફ્રોડ #ઓનલાઈનશોપિંગ #સાયબરક્રાઈમ #છેતરપિંડી #સુરક્ષિતરહો #OnlineFraud #ShoppingScam #CyberCrime #StaySafe #desicyberseva
સંબંધિત પોસ્ટ